The Haunter of the Dark

Data powsta­nia: 5-9 listopada 1935

Data i miej­sce pierw­szej publi­ka­cji: grudzień 1936, „Weird Tales”, wol. 28, nr 5

Ame­ry­kań­skie oraz angiel­skie wyda­nia książkowe:

Pol­skie wydania:

Jako Duch Ciemności:

Jako Nawiedziciel mroku:

Uwagi:

Młody pisarz, Robert Blake, przyjeżdża na pewien czas do Providence, żeby tworzyć. Przez wychodzące na zachód okno swojego gabinetu dostrzega intrygującą wieżę kościoła. Postanawia udać się tam i zgłębić jego tajemnice. Na miejscu odnajduje Lśniący Trapezoedr, niezwykły przedmiot, który sprowadzi do Providence straszliwe moce.

Interesująca jest geneza Nawiedziciela mroku. Robert Bloch zapytał pewnego razu Lovecrafta, czy może uśmiercić wzorowaną na nim postać w opowiadaniu The Shambler from the Stars. HPL zgodził się, pisząc zabawny list w formie aktu notarialnego (patrz: Koszmary i fantazje, s. 154-155). Gdy utwór ukazał się w „Weird Tales”, jeden z czytelników zasugerował, by Lovecraft odpłacił się. Tak też uczynił – Robert Blake jest wzorowany na Blochu (w tekście pojawia się nawet jego prawdziwy adres)! Po rzeczywistej śmierci Lovecrafta Bloch dołożył jeszcze jedną cegiełkę do tej wymiany „uprzejmości” – utwór The Shadow from the Steeple (ze zbioru Tales of the Cthulhu Mythos).

„Weird Tales” z pierwodrukiem opowiadania

Inspiracją literacką opowiadania był Pająk Hansa Heinza Ewersa (wyd. pol. m.in. w: Dama tyfusowa, Civis Press, Jelenia Góra 1990), w którym główny bohater ulega zgubnej fascynacji kobietą widzianą przez okno pokoju. W Nawiedzicielu mroku są nawet drobne cytaty z utworu Ewersa.

Brawa należą się Lovecraftowi za żywe odmalowanie rodzinnego miasta, Providence. Widok, jaki widzi Blake przez okno jest dokładnie taki, jaki miał przed sobą HPL, pisząc opowiadanie. Również gabinet głównego bohatera jest odzwierciedleniem gabinetu autora opowiadania. Kościół odwiedzony przez Blake’a został oparty na prawdziwej budowli – kościele katolickim św. Jana przy Atwells Avenue (zburzony w 1992).

Przybliżony widok, jaki roztaczał się z okna Blake’a (w tle wyróżnia się kościół św. Jana – pierwowzór świątyni z opowiadania)

Jest to ostatnie autorskie opowiadanie, jakie napisał H. P. Lovecraft.

Patrz również: