Ponieważ Lovecraft był entuzjastą opowieści niesamowitej, nieustannie poszukiwał nowych utworów, które by go zachwyciły. Z tych zachwytów zaskakująco często czerpał inspiracje do swej własnej twórczości, dzięki czemu dziś w prozie i poezji Lovecrafta odnaleźć można liczne tropy do innych pisarzy.

Dział ten ma na celu prezentację utworów, które Lovecraft czytał, a które nie są dostępne po polsku w żadnym wydaniu książkowym. – to w sekcji Lovecraft czytał. Niżej znajduje się sekcja Lovecraft czerpał, która stanowi stopniowo rozwijaną bazę drobnych, ukrytych zapożyczeń Lovecrafta z innych twórców. O zapożyczaniu szerszych motywów ze swoich mentorów, jak np. motywu ukrytej rasy czyhającej w czeluściach świata, piszę w dziale Ulubieni pisarze. Lovecraft czytałby to z kolei zestaw recenzji dotyczących wybranych pozycji z kręgu opowieści niesamowitej, które w mniemaniu administratora strony mogłyby przypaść Lovecraftowi do gustu, gdyby żył dzisiaj. Na pewno warto zwrócić na nie uwagę, gdyż w jakiś sposób stanowią ciekawą kontynuację teorii literatury grozy głoszonej przez pisarza z Providence.


Lovecraft czytał



Lovecraft czerpał


  • Edward Frederic Benson:
    • postać Reanimatora Herberta Westa została zainspirowana nowelą „And the Dead Spake-„
    • postać malarza Pickmana bardzo przypomina bohatera Negotium Perambulans (wyd. pol. w: Widzialne i niewidzialne, C&T, Toruń 2015)
  • Henri Béraud:
    • powieść Łazarz (wyd. pol. „Rój”, Warszawa 1932) zainspirowała Cień spoza czasu
  • Ambrose Bierce:
    • niewidzialna istota ze Zgrozy w Dunwich to prawdopodobnie echo Draństwa (Jeździec na niebie i inne opowiadania, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2005)
  • Robert W. Chambers:
  • Irvin S. Cobb:
  • H.B. Drake:
  • Lord Dunsany:
    • w opowiadaniu Przyszła na Sarnath zagłada Lovecraft zapożycza dwa rekwizyty: zielony posąg z The Gods of the Mountain oraz olbrzymią kość słoniową z Beztroskich dni na rzece Yann (wyd. pol. w: Barbarzyńca i marzyciel, Versus, Lublin 1990)
    • opowiadanie Beztroskie dni na rzece Yann to także inspiracja Białego Statku
    • utworem bardzo podobnym do Celephaïs jest The Coronation of Mr. Thomas Shap
    • Przerażający Staruch to pastisz The Probable Adventure of Three Literary Men
    • wzorem dla Innych bogów było z kolei opowiadanie Of How the Gods Whelmed Sidith
    • opowiadanie On mogło być zainspirowane utworem The Chronicles of Rodriguez. Z tego samego tekstu czerpał też prawdopodobnie do Dziwnego domu wysoko wśród mgieł
    • w opowiadaniu The Journey of the King występuje żebrak Yeb, którego imię Lovecraft zapożyczył do opowiadań Ostatnia próbaKopiec, Z bezmiaru eonów
  • Hans Heinz Ewers:
    • Nawiedziciel mroku czerpie z Pająka (wyd. pol. m.in. w: Dama tyfusowa, Civis Press, Jelenia Góra 1990)
  • Theophile Gautier:
    • niektóre elementy Pod piramidami Lovecraft zaczerpnął z opowiadania Une nuit de Cléopâtre (Jedna z nocy Kleopatry)
  • Nathaniel Hawthorne:
    • w notatkach Nathaniela Hawthorne’a znajduje się fragment mówiący o ludzkiej twarzy wyrzeźbionej w zboczu góry. Na ich podstawie powstało opowiadanie Wielka skalna twarz (po polsku w zbiorze Diabeł w rękopisie, Czytelnik, Warszawa 1985). Bez wątpienia Lovecraft wykorzystał ten element, pisząc o górze Ngranek w Innych bogach oraz Ku nieznanemu Kadath śniącej się wędrówce
  • John Uri Lloyd:
  • Jack London:
    • Lovecraft mógł zainspirować się powieścią Przed Adamem (wyd. pol. Wiedza Powszechna, Warszawa 1957), pisząc Za ścianą snu
  • Arthur Machen:
    • Zimno niewątpliwie ma dużo wspólnego z Opowieścią o białym proszku (wyd. pol. w: Troje szalbierzy, C&T, Toruń 2018)
    • Wielki Bóg Pan (Inne światy, C&T, Toruń 2006) zainspirował Zgrozę w Dunwich
  • Walter de la Mare:
    • postacie nikczemnych świętych ze Zgrozy w Red Hook wzięte zostały z Katedry Wszystkich Świętych Waltera de la Mare (wyd. pol. w: Quincunx i inne opowiadania, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1980)
    • Cień spoza czasu oraz Coś na progu noszą podobieństwo do powieści The Return
    • Szepczący w ciemności to niemal plagiat Samotnika (wyd. pol. w: Nie czytać o zmierzchu!, tom 1, Iskry, Warszawa 1983)
  • Guy de Maupassant:
    • Lovecraft czerpał do Zewu Cthulhu oraz Zgrozy w Dunwich z opowiadania Horla (wyd. pol. np. w zbiorze Horla i inne opowiadania, Czytelnik, Warszawa 1961 lub antologii Historie osobliwe i fantastyczne, PIW, Warszawa 1975)
  • Abraham Merritt:
    • inspiracją Zewu Cthulhu była powieść Księżycowe Jezioro (wyd. pol. Alfa, Warszawa 1995)
  • Barry Pain:
  • Edgar Allan Poe:
    • w poemacie prozą pt. Pamięć występuje seria zapożyczeń z Poego: Demon występuje w Cisza – bajka, dolina Nis w wierszu The Valley of Nis (w późniejszej wersji, The Valley of Unrest, dolina nie ma już nazwy), rozmowa dwóch „duchów” w Dialogu Eirosa i Charmiona
    • opowiadanie Grobowiec nosi wyraźne podobieństwo do Legei oraz Berenice
    • Lovecraft zapewne inspirował się Rękopisem znalezionym w butli, pisząc Biały Statek
    • ptaki krzyczące „Tekeli-li!” w powieści W górach szaleństwa to niejawne odwołanie do Opowieści Arthura Gordona Pyma z Nantucket
    • Wyrzutek przywodzi na myśl opowiadania Berenice oraz William Wilson
  • Robert Louis Stevenson:
    • w opowiadaniu Grobowiec, którego główny motyw zresztą przypomina bardzo Niezwykły przypadek doktora Jekylla i pana Hyde’a, pojawia się ród o nazwisku Hyde
  • lord Alfred Tennyson:
    • Zew Cthulhu oraz apokaliptyczny klimat opowiadania mogły być zainspirowane wierszem lorda Alfreda Tennysona pt. The Kraken (1830). Pewne frazy wiersza noszą uderzające podobieństwo do pewnych wyrażeń z twórczości Lovecrafta

Podziękowania: za wskazanie niektórych zapożyczeń dziękuję Maciejowi Płazie, szczególnie jego posłowiu do Przyszła na Sarnath zagłada.


Lovecraft czytałby