Współautorzy: C. L. Moore, A. Merritt, Robert E. Howard, Frank Belknap Long
Data powstania: sierpień 1935
Data i miejsce pierwszej publikacji: wrzesień 1935, „Fantasy Magazine”, wol. 5, nr 4
Amerykańskie oraz angielskie wydania książkowe:
Polskie wydania:
Jako Wyzwanie spoza światów:
Jako Wyzwanie z innego świata:
Uwagi:
George Campbell wyrusza z namiotem w kanadyjskie lasy, aby znaleźć wytchnienie od pracy. Tam natrafia na kryształowy sześcian, który przejawia niezwykłe właściwości – im dłużej się na niego spogląda, tym bardziej świeci i zaczyna hipnotyzować patrzącego. Campbellowi przypomina się historia tzw. Skorup z Eltdown, których rzekome tłumaczenie opowiadało o kryształowych sześcianach oraz rasie wijów wysyłających za pomocą takich kostek umysły w celu eksploracji Wszechświata.
Pomysłodawcą opowiadania był młody Julius Schwartz, wydawca fanzinu „Fantasy Magazine”, który poprosił grupę znanych pisarzy o stworzenie opowiadania wieloczęściowego na podstawie podanego tytułu – każdy z pisarzy miał napisać po jednym fragmencie. Jedna grupa autorów miała stworzyć utwór w duchu science fiction, reszta (w tym Lovecraft) – w duchu opowieści niesamowitej czy też fantasy.
Zaczęła C. L. Moore. Potem swoją część napisał Frank Belknap Long. Następny w kolejności – najwyżej opłacany pisarz z całej piątki – A. Merritt stwierdził, że Long w swoim rozwinięciu opowiadania za bardzo odszedł od tytułu tekstu. Merritt postawił warunek: albo partia Longa zostanie odrzucona i zastąpiona jego fragmentem, albo on zrezygnuje z przedsięwzięcia. Schwartz nie mógł sobie pozwolić na utratę takiego nazwiska, dlatego podziękował Longowi. Oczywiście część Merritta niewiele wnosi i fabułę posunąć do przodu musiał Lovecraft, który stworzył najdłuższy fragment ze wszystkich. Reszty dopełnili Robert E. Howard oraz – przekonany przez HPL-a do powrotu – Frank Belknap Long.
Wkład pisarza z Providence przypomina odrobinę pomysły wykorzystane w Cieniu spoza czasu. Przetrwały notatki Lovecrafta z pracy nad Wyzwaniem z innego świata, które znaleźć można m.in. w tomie V Collected Essays.
Wersja science fiction tekstu (autorstwa Stanleya G. Weinbauma, Donalda Wandreia, E. E. „Doca” Smitha, Harla Vincenta oraz Murraya Leinstera) jest według S.T. Joshiego bardzo słabym tekstem. Znaleźć ją można w książce The Challenge from Beyond z 1990 roku.
Patrz również: